Professor computerwetenschappen Philip Dutré (KU Leuven) zal zijn lessen opnemen en blijvend ter beschikking stellen aan de studenten. Een weloverwogen keuze. “Ik zie geen reden om het niet te doen. Er zijn altijd studenten die niet tot in de aula raken. Omdat ze ziek zijn, omdat ze werken, of omdat ze maar een uur les hebben en enkel daarvoor met de trein op en af moeten. En uiteraard ook omdat ze geen zin hebben. Het is die laatste groep die we willen aanspreken om toch te komen, maar die keuze ligt bij hen”, zegt de professor.
Het systeem is wel vatbaar voor verbetering, meent Dutré. “Voor mijn les begint, weet ik niet of er 20 of 100 studenten zullen zijn. Terwijl dat toch om een andere manier van lesgeven vraagt. Met 20 studenten kan je in een kleiner lokaal meer interactief lesgeven. Ik zou dat graag op voorhand willen weten. Misschien moeten we de studenten bij de inschrijving vragen of ze voor de ‘ online experience ‘ komen of als geëngageerde student naar de lessen.”
Maar de nadelen wegen niet op tegen de voordelen. En als de nieuwe technologie goed ingezet wordt, kan het zelfs een aanvulling zijn op de fysieke lessen. “Ik ben voorstander van de zogenaamde flipped classroom . Waar professoren filmpjes opnemen met een relatief korte theoretische uitleg, die studenten dan op voorhand kunnen bekijken. Dan kunnen ze in de fysieke les zelf al een stap verder gaan en over een bepaald onderwerp discussiëren. Of als het gaat om een zeer droog of saai stukje theorie, verwijs ik misschien ook liever door naar een online clip. Dan hou ik hun aandacht liever voor andere dingen vast.”
Onderwijsspecialist en vicevoorzitter van NVAO (Nederlands-Vlaamse Accreditatie Organisatie) Wouter Duyck is geen voorstander om lessen via opnames blijvend ter beschikking te stellen. “De perfectionistische student die secuur de lessen volgt en thuis herbekijkt of de werkstudent die zichzelf moet onderhouden en daarnaast een diploma tracht te halen, dat zijn twee groepen die recht hebben op zulke opnames. Maar het gros van onze studenten is nog steeds generatiestudent die op kosten van de maatschappij studeert. En van hen mogen we toch een bepaald engagement verwachten. Naar de les komen is dan nog de minste inspanning.”
Hoe meer er gestreamd en gefilmd wordt, hoe minder studenten aanwezig zijn tijdens de les zelf. “Tot mijn grote teleurstelling. Studenten beweren massaal dat ze én de les bijwonen én de les herbekijken, maar uit onderzoek en de situatie in mijn eigen aula blijkt dat gewoon niet waar te zijn”, zegt Duyck. “Daarenboven is zo’n opgenomen college ook minder doeltreffend. De aandacht van de student verslapt en zorgt er uiteindelijk voor dat de studietijd vermindert.”
En het studierendement is nu al te laag, zegt de professor cognitieve psychologie. “Over alle richtingen heen slaagt ongeveer 30 procent van de studenten voor alle vakken, tweede zit inbegrepen. Als studenten wegblijven uit de aula’s en leunen op opgenomen colleges, gaat dat percentage nog dalen. En dan gaan de proffen zich vragen stellen bij de examens en de leerstof en dan gaan zij die lat wat lager leggen. Dat is gewoon geen goede zaak voor ons onderwijs.”
Verschenen in Het Nieuwsblad, 22 augustus 2022, PDF
