De Vlaamse liberalen besteden een deel van hun politieke rekrutering uit aan onafhankelijke selectieheren en -vrouwen. Die moeten nieuw talent opsporen, opleiden, ontwikkelen en eventueel behoeden voor teleurstellingen.
Bart Brinckman
Elke partij zoekt koortsachtig naar politiek talent. Mensen die kiezers kunnen enthousiasmeren, maar tegelijk een dossier kunnen beheersen en overtuigend kunnen omgaan met de media.
Traditioneel rekruteren de partijen daarbij uit de eigen geledingen. Van een eenvoudig lidmaatschap volgt een tocht doorheen de rangen, om vroeg of laat op een verkiesbare plek te eindigen. Daarnaast zijn er ‘witte konijnen’, mensen die professioneel al iets hebben bewezen en een toegevoegde waarde kunnen bieden. Zij kunnen rekenen op een shortcut.
Open VLD start nu een talentprogramma op onder de noemer ‘Gangmakers’. Elk jaar zal een onafhankelijke jury een tiental mensen selecteren en opleiden. Ook niet-leden kunnen zich aanmelden, al moeten ze uiteraard blijk geven van enig geloof in het liberale gedachtegoed. Maandelijks komen ze samen om ‘ondergedompeld te worden in de wereld van de politiek’. Ze krijgen opleidingen, voeren inhoudelijke discussies en maken kennis met alle facetten van het politieke leven.
Uiteindelijk worden ze getest en krijgen ze een ‘certificaat van bekwaamheid’. Het is niet zeker dat de geslaagden meteen een verkiesbare plaats (lokaal, regionaal of federaal) mogen verwachten. De opleiding moet ze op weg zetten om hun liberale engagement te valoriseren. Dat kan ook achter de schermen.
Open VLD trok zes selectieheren en -vrouwen aan: politoloog Fouad Gandoul, cognitief psycholoog Wouter Duyck, MR-parlementslid Alexia Bertrand, Child Focus-ceo Heidi De Pauw, hr-experte Samira Bersoul en ondernemer Hassan Al Hilou. De partij contacteerde ook diverse specialisten om de cursussen te animeren.
El Kaouakibi
Jong en oud kunnen solliciteren. Informeel wordt toegegeven dat er bij de selectie rekening gehouden wordt met de partijnoden. Dat is niet alleen een kwestie van geografische spreiding en genderverdeling. De partij mist op bepaalde plekken talent of kan er wat bijkomende steun gebruiken.
Het initiatief spoort met een voorstel uit het voorzittersprogramma van Egbert Lachaert, maar krijgt bijkomende aandacht na het debacle rond Sihame El Kaouakibi. Zij werd aangetrokken als wit konijn, maar bleek niet makkelijk te integreren. Dat staat nog los van de problemen toen bleek dat ze wellicht gesjoemeld heeft met subsidies. Open VLD zette haar ondertussen uit de partij. De kwestie bracht de partij de afgelopen maanden in nauwe schoentjes.
Het rekruteren buiten de klassieke partijkanalen om geeft aan dat de interne spoeling steeds dunner wordt. Talentvolle jongeren staan niet te springen om de politiek in te gaan. Het politieke metier en de trage besluitvorming schrikken af. Door de opleiding moeten nieuwkomers zich vlotter thuisvoelen. Bersoul benadrukt de nood aan professionalisering: ‘Talenten komen langs de voordeur binnen, maar verdwijnen teleurgesteld langs de achterdeur.’
Net als op televisie
Ook de politiek maakt zich dus op voor een war on talent. Het initiatief van Lachaert refereert aan een idee van de commerciële omroep VTM. Die wou via een televisieprogramma en een onafhankelijke jury nieuw politiek talent rekruteren. De beloning van deze afvallingskoers was een verkiesbare plaats op de lijst. Het feest ging uiteindelijk niet door omdat de diverse partijhoofdkwartieren elke medewerking weigerden.
Verchenen in De Standaard, 1 juli 2021, PDF