In Het Laatste Nieuws raadde hoogleraar arbeidseconomie Stijn Baert (UGent) lezers aan om hun gespaarde centen te investeren in een opleiding. ‘Opbrengst? Per jaar extra opleiding gemiddeld 7% meer loon per maand.’
Als we contact opnemen met Baert, verwijst hij naar de zogenoemde Minceriaanse loonvergelijking, die in de wetenschappelijke literatuur wordt gebruikt om het rendement van een jaar opleiding te berekenen. Hij wijst op een onderzoek uit 2014 waarin, op basis van die formule, werd berekend dat een jaar opleiding op wereldniveau gemiddeld 9,7 procent meer loon oplevert. In Europa en Centraal-Azië is dat gemiddeld 7,8 procent. Hij vermeldt ook een overzichtsartikel uit 2016 dat concludeert dat elk extra jaar onderwijs ongeveer 5 tot 8 procent meer loon oplevert.
Baert wil wel nuanceren. ‘Uit dat laatste artikel blijkt ook dat een jaar hoger onderwijs bijvoorbeeld meer oplevert dan een jaar secundair onderwijs. Bovendien is het ene diploma het andere niet: diploma’s die aansluiten bij knelpuntberoepen leveren meer op dan andere. Uit ander onderzoek blijkt dan weer dat Vlaamse werknemers meer geneigd zijn kandidaten met een masterdiploma uit te nodigen voor een vacature op bachelorniveau. En haal je een grote onderscheiding, dan zul je sneller uitgenodigd worden voor een sollicitatiegesprek, zo leerde ons onderzoek met fictieve sollicitaties.’
Volgens hoogleraar arbeidseconomie Dieter Verhaest (KU Leuven) is die 7 procent inderdaad gebaseerd op solide onderzoek. ‘Maar uiteraard is dat een gemiddelde. Het is niet omdat je nu een extra opleiding van een jaar volgt, je volgend jaar automatisch 7 procent meer zult verdienen. Maar als we de verschillende studies bekijken, kun je wel stellen dat die 7 procent een ondergrens is. We moeten wel een belangrijk onderscheid maken tussen officieel onderwijs, waarover het in de meeste studies gaat, en opleidingen. Want in het artikel in Het Laatste Nieuws heeft Stijn Baert het bijvoorbeeld ook over carrièrecoaching of gratis opleidingen, aangeboden door de werkgever. Daar bestaat minder onderzoek naar, omdat er zulke grote verschillen zijn tussen opleidingen, onder meer qua duur, inhoud en doelpubliek. Maar een recente meta-analyse wijst op een gemiddeld positief effect van opleidingen
voor werkzoekenden op de baankansen. Dus niet rechtstreeks op het loon, al kunnen we wel vermoeden dat er een verband is tussen de twee.’
‘Ook interessant, trouwens: die meta-analyse suggereert dat het gemiddelde effect groter is als je zo’n opleiding volgt tijdens een recessie en werk gaat zoeken ná de recessie. Dit zou dus inderdaad wel eens een goed moment kunnen zijn om een extra opleiding te volgen.’
Ook hoogleraar cognitieve psychologie Wouter Duyck (UGent) wil de uitspraak van Baert stellig bevestigen. ‘Onlangs verscheen nog een interessant rapport van de OESO over de economische impact van schoolsluitingen door corona. Daarin werd ook uitgegaan van een gemiddelde inkomensstijging van 7,5 procent per opleidingsjaar. Als door corona een derde van een schooljaar verloren is gegaan, leidt dat tot een geschat individueel inkomensverlies van 2,5 procent. En op maatschappijniveau zou het bbp naar schatting met 1,5 procent dalen, tot het einde van deze eeuw.’
conclusie
Uit verschillende onderzoeken blijkt inderdaad dat een extra jaar opleiding gemiddeld 7 procent meer loon oplevert.
WAAR
• Op Knack.be/Factchecker vindt u links naar de onderzoeken en andere bronnen die voor dit artikel zijn gebruikt.
• Krasse uitspraak, straf cijfer of dito feit in de actualiteit gezien? Stuur uw vraag met exacte bronvermelding van het citaat naar factchecker@knack.be
Door Stefanie Van den Broeck & illustratie Steve Michiels ■
Verschenen in Knack, 10 februari 2021,
