E r is een vrij grote consensus dat we het kleuter- en lager onderwijs op orde moeten zetten’, zegt Pedro De Bruyckere, pedagoog aan de Arteveldehogeschool. ‘Er zijn te slechte resultaten voor begrijpend lezen. En de leervaardigheden zijn niet goed.’
De discussie over nieuwe eindtermen begint pas echt in het najaar, maar zal veel gevoeliger liggen dan het debat over pakweg het technisch onderwijs, zegt De Bruyckere. Dat komt omdat in het basis-onderwijs elk kind dezelfde vakken volgt.
Een van de belangrijke vragen, zegt hij, wordt of het een goed idee is vakleerkrachten te introduceren in de lagere school. Nu is er een ‘holistische benadering’: een kind heeft een jaar lang één leerkracht voor alles, zodat die het kind in alle aspecten kan zien evolueren en begeleiden. Moet dat worden doorbroken door experts wiskunde of Frans te laten lesgeven?’
UGent-psycholooog Wouter Duyck is voor. ‘Het lerarenkorps is in de loop der jaren veranderd. De helft van de leerkrachten in het basisonderwijs heeft zelf op de middelbare school technisch onderwijs gevolgd. Daar is niets mis mee, maar vaak zien we leerkrachten die niet goed Frans spreken of dat niet graag doen. En dat zie je dus aan die eindtermen Frans. In 2008 haalde 92 procent van de leerlingen ze in het zesde leerjaar, nu nog 55 procent.’
Raymonda Verdyck, afgevaardigd bestuurder van het gemeenschapsonderwijs GO!, vindt dat het zinvol kan zijn in de laatste jaren van het lager onderwijs. ‘Het gebeurt soms al. Maar ik wil dat niet over de hele lijn doortrekken. Het gaat om heel jonge mensen in de klas. We vinden de geïntegreerde aanpak belangrijk, zodat je de evolutie van een leerling kan volgen.’
Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) is pragmatischer over vakleerkrachten in de lagere school. ‘In een ideale wereld doen we dat. Maar we hebben nu al leraren tekort voor andere vakken. Waar gaan we die nieuwe vinden?’
Dan is er de bredere vraag wat kinderen op school moeten doen. Duyck: ‘In 2006 besteedden 10-jarigen 15 procent van hun schooltijd aan lezen. Tien jaar later was dat nog 9 procent. Ik begrijp dat er op school ook aandacht is voor inleefdagen, creati-
viteit of klimaatmarsen, maar die tijd gaat ten koste van iets anders. Voor begrijpend lezen bij 10-jarigen scoort Vlaanderen het op drie na slechtst van Europa.’
Voor Weyts zijn de prioriteiten daar duidelijk. ‘De nadruk moet liggen op taal, rekenen en leervaardigheid.’ In tweede orde komen Frans en STEM, de Engelstalige afkorting voor wetenschap, technologie, ingenieurskunde en wiskunde.
Verschenen in De Tijd, 15 februari, 2020
https://www.tijd.be/politiek-economie/belgie/economie/moeten-we-dat-kennen/10208526.html
