Vlaanderen wil inzetten op excellent onderwijs. Een half miljoen euro wordt daarom vrijgemaakt voor de ondersteuning van hoogbegaafden en sterke leerlingen.
In het verleden waren geen overheidsmiddelen beschikbaar voor de ondersteuning van hoogbegaafden en hun leraren. Het Vlaamse regeerakkoord wil daar verandering in brengen. Het belooft dat sterke leerlingen hulp krijgen om het lesaanbod beter af te stemmen op hun specifieke behoeften.
Daarvoor komt een extra budget van 500.000 euro vrij. Dat staat in de begrotingstoelichting bij de beleidsnota van minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA).
Anders dan misschien te verwachten valt, doen lang niet alle hoogbegaafden het goed op school. De schooluitval bij die jongeren ligt hoog, omdat ze zich bij gebrek aan uitdaging vervelen in de les. Anderen lijden dan weer aan faalangst door de hoge verwachtingen. Ook de overstap naar het hoger onderwijs leidt soms tot problemen, omdat veel hoogbegaafden niet de juiste studievaardigheden hebben ontwikkeld.
De onwetendheid bij leerkrachten kan die problemen gedeeltelijk verklaren. Een door de UHasselt uitgevoerde bevraging toont dat 95 procent van de bevraagde leerkrachten niet weet hoe met hoogbegaafde leerlingen om te gaan. De Vlaamse regering wil daarom leerkrachten aanleren om de signalen van hoogbegaafdheid zo vroeg mogelijk te herkennen.
Wouter Duyck, professor cognitieve psychologie aan de UGent, zegt dat de extra middelen welkom zijn. ‘De toplaag blijft nu nog vaak in de kou staan. Het reguliere onderwijs slaagt er te weinig in die leerlingen uit te dagen, waardoor hun potentieel niet ten volle wordt benut.’
De ondersteuning van hoogbegaafden is niet enkel om individuele redenen nodig, zegt Duyck. ‘Macro-economisch onderzoek toont aan dat als je erin slaagt 1 extra IQ-punt te generen bij de toplaag van de leerlingen, dat het bruto binnenlands product met 4,9 miljard euro per jaar opkrikt.’ Bij gemiddelde leerlingen is dat effect er ook, maar de impact is met 2,4 miljard euro per jaar veel minder sterk.
‘Heel de maatschappij heeft er dus baat bij in te zetten op hoogbegaafden. Het is een illusie dat we een competitieve kenniseconomie kunnen blijven door enkel te investeren in de kwetsbaarste jongeren.’
Verschenen in De Tijd, 13 november 2019, PDF
Nora Sleiderinck.
